DİNAR TÜRKÜLERİ - HALK BİLGİSİ HABERLERİ (DERGİ)

DİNAR TÜRKÜLERİ

Halk türkülerinin edebiyatımız için ne kadar büyük bir hazine olduğunu söylemeğe lüzum yoktur. Şimdiye kadar “ Halk Bilgileri Haberleri “ nde neşrolunan muhtelif mıntakalara ait türküler, Türk ruhunun güzelliklerini aksettirmek bakımından hakikaten mühimdirler. Anadoluda yaşıyan ve henüz toplanamamış olan pek çok halk türküsü vardır. Bu türküleri zamanın silici eli ortadan kaldırmadan derlemek bir vazifedir. İşte bu düşünce ile Dinar’ın Dikici köyünde söylenen türküleri neşrediyoruz. Bu türküler Dinar'ı Dikici köyünde doğmuş ve büyümüş on beş yaşında Halit oğlu Ahmet Öğüt ile yirmi yedi  yaşında Mehmet oğlu İbrahim Tunçer’den dinlenmiştir.

Fadimeyi  doru ata bindirdim

Emir dağı yaylasına indirdim

Gelin ahbaplarım yanıma gelin

Elâ gözlü Fadimeyi aldırdım.

Fadimenin ak kolları kar gibi

Gül memeler ayva ile nar gibi

Gelin ahbaplarım yanıma gelin

 Muradıma eremedim el gibi.

Nargileyi doldur doldur tezele

Yeşil yaprak idim döndüm gazele

Benim vâdem senden evvel biterse

Elin ile götür beni mezere.

Afyonun yolları dökülür gelir

Zülüfü gerdana sokulur gelir

Benim sevdiğimi eller alırsa

Ciğerim ağzıma dökülür gelir.

Mapusane  önünde yanan kandiller

Kandilin şavkına konar bülbüller

Ötme bülbül ötme gönül şen değil

Eller benim gibi idamlı değil.

Başına dolamış oyalı yazma

Sevdiğim mektubu kahırlı yazma

Yazan adam koygun yazmış yazıyı

Okuyan bulunmaz dert olur bana.
*****

Keklik eti tatlıdır

Güzel seven dertlidir

Seveceksen esmer sev

Belki merhametlidir.

Hani benim çiçeğim

Sen doldur ben içeyim

Senin gibi güzelden

Ben nasıl vaz geçeyim.

Ak koyun meşelerde

Gül yağı şişelerde

Sabah ezen vaktinde

Beklerim köşelerde.

Kabağın kökeniyim

Dibine dökeniyim

Güzeli çok severim

Çirkine tövbeliyim

Hani benim panbığım

Dallarına konduğum

Beni idam diyorlar

Neler idem sevdiğim.

*****

Köprünün altı diken

Yaktın beni gül iken

Allah da seni yaksın

Üç günlük gelin iken.

Aman aman su başında naneler

Senin gibi yâr doğursun  anneler.

Köprünün altı miller

Sana döktüğüm diller

Aynı sana benziyor

Bahçede açan güller.

Dolandım dağları kar bulamadım

Bir akşam yatmağa yâr bulamadım.

Köprüden koyun geçer

Kasaplar toklu seçer

Aynı sana benziyor

Bahçede açan güller.

Dolandım dağları kar burca burca

Sevdiğim geliyor el çırpa çırpa.

Köprünün altı çamur

Kürek ister atmağa

Şimdi kızlar şüpheli

Yalnız gitmez yatmağa.

Alıverin tabancamı oymadan

Ben gidiyom sevdiğime doymadan.
*****

Mendilim benek benek

 Ciğerim delik delik

Yazın düğün edecektim

Bağlar gazeli

Bizi ayırdı felek

 Avşar güzeli

Al beni beni sar beni beni yeşil yapraklar

Ben saramadım sarsın seni kara topraklar.

Bağa girdim budanmış

Güle bülbül dadanmış

Yâri kendimin sandım

Bağlar gazeli

Yârim ile dadanmış

Avşar güzeli.

Al beni beni sar beni beni yeşil yapraklar

Ben saramadım sarsın seni kara topraklar.

Bağa girdim üzüme

Gel izime izime

Sürmeler mi çektirdin

Bağlar gazeli

Beni yakan gözüne

Avşar güzeli

Al beni beni sar beni beni yeşil yapraklar

Ben saramadım sarsın seni kara topraklar.

Tabancam atılmayor

Atılsa satılmayor

Kışı düğün edecektim

Bağlar gazeli

Yalınız yatılmayor

Avşar güzeli

Al beni beni sar beni beni yeşil yapraklar

Ben saramadım sarsın seni kara topraklar.

Demir yolu düz düze

Oturalım diz dize

Oturdıydık diz dize

Bağlar gazeli

Felek ayırdı bizi

Avşar güzeli.

Al beni beni sar beni beni yeşil yapraklar

Ben saramadım sarsın seni kara topraklar.

İndim orak biçmeğe

Eğildim su içmeğe

Yâri öldü dediler

Bağlar gazeli

Kanatlandım uçmağa

Avşar güzeli.

Al beni beni sar beni beni yeşil yapraklar

Ben saramadım sarsın seni kara topraklar.

Pabuç aldım giymeğe

Ben o yâre vermeğe

Sabahleyin verdim

Bağlar gazeli

Kabrini kazmağa

Avşar güzeli.

Al beni beni sar beni beni yeşil yapraklar

Ben saramadım sarsın seni kara topraklar.

Pabucum dikildi mi

Kaytanı çekildi mi

Varın bakın o yâre

Bağlar gazeli

Belleri büküldü mü

Avşar güzeli.

Al beni beni sar beni beni yeşil yapraklar

Ben saramadım sarsın seni kara topraklar.

*****

Emir dağı birbirine ulalı

Altın yüzük parmağında dolalı

Yavrum dolalı

Başın mı büyüdü gelin olalı

Sen kız iken saran oğlan ben idim

Yavrum ben idim.

Yayla yollarından kar geldi bana

Sevdiğim güzelden nar geldi bana

Nar geldi bana

Yayla yollarında yârdan ayrıldım

Yârdan ayrılması zor geldi bana

Zor geldi bana.

Tavus kuşu yuvasında kubarır

Sevdiciğim uykulardan uyanır

Anam uyanır

Eğer gelin sen de benim olursan

Bir ah çeksem dürzü kocan geberir

Yavrum geberir.

Benim sevdiciğim gencicik olsa

Boyu uzun beli incecik olsa

İncecik olsa

Biraz güzel olsa kahrı güç olsa

Koynunda beslenmiş gonca gül olsa

Anam gül olsa.

Evlerinin önü selvi söğüdü

Kızlar kimden alırsınız öğüdü

Yavrum öğüdü

Söyle gelin söyle cavur anana

Son sözü de içerime büyüdü

Anam büyüdü

Çeşmenin başında testi doldurur

Dülbendini kaba yele aldırır

Aman aldırır

Söyle gelin söyle cavur anana

Onun sözü ikimizi öldürür

Aman öldürür.

Bilemedim yaylanızın yolunu

Saçlarınla zor bsağladım kolumu

Aman kolumu

Eğer gelin sen de benim olmazsan

Kadir Mevlâm versin bana ölümü

Aman ölümü.
*****

Uzun uzun çarşılar
Nazimem bizi karşılar
Yedi yıldır severim
Şimdi duydu komşular.

Raf üstünde çıralar
Toplanıyor kuralar
Ben askere gidersem
Sizin olsun buralar.

Raf üstünde iğneler
İlik tutmaz düğmeler
Koynundaki memeler
Kar topuna benzerler.

Uzun kavak dalları
Dökülür yaprakları
Gül bahçenin içinde
Öpülür yanakları.
*****

Hocanın evleri kaya başında
Hocam bir kız sevmiş on beş yaşında
Hocayı sorarsan doksan yaşında

Aman hocam dalgalı hocam erenlerdenim
Senin gibi yâr yoluna ölenlerdenim.

....................................................................
....................................................................
....................................................................

Halk Bilgileri Haberleri (Dergisi) - 1940 Sayı; 111